Trong thế giới kinh doanh không ngừng biến động, Mô hình 05 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter giống như “kim chỉ nam” giúp doanh nghiệp đưa ra những chiến lược kinh doanh phù hợp nhất. Bằng cách hiểu mối quan hệ giữa các yếu tố cạnh tranh, doanh nghiệp hoàn toàn có thể xây dựng chiến lược phát triển mạnh mẽ với những lợi thế vượt trội nhằm tạo dựng vị thế vữn chắc trên thị trường.
Hiểu đúng về 05 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter
Michael Porter – Giáo sư của Đại học Harvard, Hoa Kỳ đã đề xuất mô hình 05 lực lượng cạnh tranh (Porter’s Five Forces) để phân tích môi trường cạnh tranh trong một ngành kinh doanh. Mô hình này tập trung vào năm áp lực cạnh tranh mà một doanh nghiệp phải đối mặt khi hoạt động trong một ngành cụ thể.
Áp lực từ nhà cung cấp (Bargaining Power of Suppliers)
Khả năng thương lượng của nhà cung cấp các yếu tố đầu vào cho doanh nghiệp được đánh giá dựa trên khả năng “ép” giá trong quá trình trao đổi. Khi số lượng nhà cung cấp càng ít, mức độ phụ thuộc của doanh nghiệp càng cao, nhà cung cấp sẽ có quyền quyết định về giá cả. Điều này phụ thuộc vào số lượng, sự khác biệt của các yếu tố đầu vào, quy mô và chi phí chuyển đổi giữa các nhà cung cấp khác nhau.
Áp lực từ khách hàng (Bargaining Power of Customers)
Trên thực tế, sức mạnh của khách hàng được đánh giá bởi khả năng gây áp lực lên doanh nghiệp hoặc khiến doanh nghiệp giảm giá sản phẩm/dịch vụ dễ đến đâu. Điều này phụ thuộc vào số lượng khách hàng, tầm quan trọng của từng khách hàng đối với doanh nghiệp và chi phí chuyển đổi khách hàng từ doanh nghiệp này sang doanh nghiệp khác. Càng nhiều doanh nghiệp cung cấp sản phẩm/ dịch vụ, khách hàng càng có nhiều lựa chọn hơn, dẫn đến áp lực tối ưu chất lượng sản phẩm/ dịch vụ và giá cả để cạnh tranh.
Áp lực từ đối thủ cạnh tranh trong ngành (Internal Rivalry)
Sự cạnh tranh quyết liệt giữa các đối thủ trong cùng một ngành/ lĩnh vực, biểu hiện qua nhiều khía cạnh, sẽ là yếu tố quyết định mức độ cạnh tranh trong ngành đó. Các yếu tố quan trọng bao gồm số lượng và khả năng của các đối thủ cạnh tranh; nếu có nhiều đối thủ cung cấp các sản phẩm, dịch vụ tương tự, thì sức hấp dẫn của ngành sẽ giảm.
Áp lực từ các sản phẩm thay thế (Threat of Substitutes)
Mối đe dọa từ các sản phẩm hoặc dịch vụ thay thế có thể tạo ra áp lực quan trọng trong cạnh tranh. Sự xuất hiện của các đối thủ mới luôn là yếu tố đáng quan tâm. Trong những trường hợp này, môi trường cạnh tranh có thể thay đổi hoàn toàn khi xuất hiện các đối thủ mới mạnh mẽ.
Áp lực từ sự xâm nhập của đối thủ mới (Threats of New Entrants)
Mối đe dọa từ sự gia nhập của doanh nghiệp mới có thể tạo ra áp lực quan trọng trong cạnh tranh. Ngành hấp dẫn sẽ thu hút nhiều đối thủ tiềm năng, đòi hỏi tổ chức phải có rào cản mạnh mẽ và vững chắc để ngăn chặn việc gia nhập ngành, ví dụ như lợi thế về quy mô, sáng chế, vốn lớn hoặc chính sách của nhà nước.
Vai trò của mô hình 05 lực lượng cạnh tranh trong doanh nghiệp
Mô hình 05 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter là một khung phân tích quan trọng trong chiến lược kinh doanh, giúp các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về môi trường cạnh tranh trong ngành của họ. Chính vì vậy, mô hình này đang nắm giữ nhiều vai trò quan trọng, như:
- Thúc đẩy quyết định chiến lược: Giúp doanh nghiệp xác định chiến lược cạnh tranh phù hợp, tận dụng cơ hội và đối phó với rủi ro, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường
- Tạo sự nhận thức về môi trường cạnh tranh: Giúp doanh nghiệp tập trung vào hoạt động nội bộ, đồng thời nhận thức rõ ràng về những yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến hiệu suất kinh doanh.
- Hỗ trợ đào tạo và phát triển nhân viên: Mô hình này có thể được sử dụng để đào tạo nhân viên về cách phân tích môi trường cạnh tranh và đề xuất chiến lược phù hợp.
- Dẫn dắt quá trình đổi mới chiến lược kinh doanh: Giúp doanh nghiệp nhận ra cơ hội mới và thách thức trong ngành, từ đó thúc đẩy quá trình đổi mới và phát triển nhằm tối ưu hóa chiến lược cạnh tranh.
Tầm quan trọng của 05 lực lượng cạnh tranh trong kinh doanh
Trên thực tế, mô hình 05 áp lực cạnh tranh của Michael Porter là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp dễ dàng thích ứng và đối phó với biến động của môi trường cạnh tranh. Do đó, đây là yếu tố có sức ảnh hướng lớn đến sự phát triển và vị thế của doanh nghiệp vì các lý do sau:
- Công cụ dự báo biến đổi ngành: Doanh nghiệp cần ứng dụng mô hình này trong việc dự báo sự biến đổi trong môi trường cạnh tranh và định hình sẵn sàng đối phó với các thách thức mới.
- Tối ưu hóa phân phối tài nguyên: Hiểu rõ về 05 lực lượng cạnh tranh sẽ giúp doanh nghiệp xác định các yếu tố cạnh tranh quan trọng nhất. Từ đó doanh nghiệp có thể tối ưu hóa việc phân phối tài nguyên, thời gian và năng lực để đạt được hiệu suất tốt nhất.
- Tăng khả năng thích ứng: Mô hình 05 lực cạnh tranh giúp doanh nghiệp có cái nhìn linh hoạt về môi trường cạnh tranh, từ đó thích ứng nhanh chóng với các biến động thị trường và tối ưu hóa chiến lược kinh doanh hiệu quả.
Nhìn chung, Mô hình 05 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter là yếu tố quan trọng trong việc định hình chiến lược phù hợp để tạo ra lợi thế cạnh tranh. Nếu doanh nghiệp đang tìm kiếm thêm các giải pháp Marketing thành công, hãy liên hệ ngay với SEFA Media – Chuyên gia tư vấn Chiến lược Thương hiệu và Marketing tổng thể để được tư vấn miễn phí.
Mọi thông tin Liên hệ với chúng tôi qua:
Hotline: 0985 196 239
Email: contact@sefamedia.vn
Fanpage: www.facebook.com/Sefamedia.vn
